Naam
Sophia van Blijdestein-Kransberg
Sophia en Nathan bij de Bar Mitswa van Isaac Wolff (Bron: filmpje Bar Mitswa)
De woning van de rabbijn op Plakstraat 5, met ernaast de toegang naar de synagoge
(Bron: Zou ik het willen overdoen?)
Geboren
8 juli 1884 te Zutphen
Gedeporteerd
9 april 1943 naar Vught; via Westerbork op 11 mei 1943 naar Sobibor
Vermoord
14 mei 1943 te Sobibor
Adres
Plakstraat 5 (gesloopt), Sittard
Familie
dochter van Levie Simon Kransberg en Marianne Philips; zus van onder meer Samuel Levie en Zadock Levie Kransberg; echtgenote van Nathan Bernhard van Blijdestein; moeder van Michel Louis en Louis van Blijdestein
Achtergrond
Hoewel Sophia's vader in Breda was geboren, woonde de familie Kransberg al van voor 1800 in Zutphen. Haar moeder was de dochter van een Amsterdamse fabrikant. Sophia trouwde op 22 november 1905 te Amsterdam met rabbijn Nathan Bernhard van Blijdestein, die toen in Emmen werkzaam was; het was een dubbelhuwelijk, want haar broer Samuel trouwde gelijktijdig met Rebecca Sluizer uit Amsterdam.
Nathan en Sophia kregen op 20 oktober 1906 te Emmen hun eerste zoon, Michel Louis. Op 19 mei 1915 werd te Sittard de tweede zoon geboren, Louis. Ze hadden zich hier gevestigd in augustus 1913, nadat Nathan als voorganger en godsdienstleraar was benoemd door het Israëlietisch kerkbestuur van Sittard.
Nathan was daarnaast aktief als muziekleraar en dirigent van diverse muziekgezelschappen in Sittard en omstreken, en ook vervulde hij vele andere functies binnen de lokale gemeenschap. In augustus 1938 werd het zilveren ambtsjubileum van Nathan uitbundig gevierd met vlaggen, bloemen en (uiteraard) veel muziek en zang door de diverse verenigingen waarvoor hij zich verdienstelijk had gemaakt.
Zoon Michel werkte een tijd bij de Staatsmijn Maurits, ging in Amsterdam studeren en trouwde daar in 1935 met zijn nicht Jeanette Manassen. Ook zoon Louis vertrok in 1937 naar Amsterdam en werd chemicus.
Toen in september 1941 joodse kinderen niet langer naar reguliere scholen mochten, werd een schooltje geïmproviseerd in het godsdienstlokaal in het huis van de rabbijn, waar enkele jongvolwassenen trachtten les te geven aan de kinderen. Toen de deportaties (en de onderduik) begonnen, werd het schooltje leger en leger, alsook de synagoge van rabbijn Van Blijdestein.
Het aanbod om onder te duiken sloeg Nathan af, omdat hij vond dat hij zijn gemeenschap niet in de steek kon laten. In april 1943 werden Nathan en Sophia met de rest van de overgebleven joden afgevoerd naar Vught. Via Westerbork eindigde de reis in vernietigingskamp Sobibor.
Zoon Louis kwam om in een Duits werkkamp ergens in Midden-Europa. De oudste zoon Michel en zijn vrouw lijken overleefd te hebben.
Link
Literatuur
Nathan van Blijdenstein, Sittards rabbijn en verdienstelijk dirigent (1871-1943), door Harry Strijkers, in: Sittards Verleden, 12e jg. nr. 1, maart 2013, p. 10-11
Motief vervolging
joodse afkomst