Naam
Siegfried Hertz
In het midden Frits Hertz, met achter hem zijn vader Salli verkleed als 'Chanoeklaas' (met nep-baard). Vooraan rechts broer Sjaak Hertz, omstreeks 1930 bij een Chanoeka viering (bron: Ach Lieve Tijd Sittard-Geleen-Born)
Putstraat 90 te Sittard (bron: Google Street View)
Een heer Hertz te Sittard, vermoedelijk Siegfried (bron: Zou ik het willen overdoen?)
Geboren
30 januari 1915 te Sittard
Gedeporteerd
2 augustus 1942 opgepakt, en via Westerbork op 7 augustus 1942 naar Auschwitz gedeporteerd
Vermoord
18 augustus 1942 te Auschwitz
Adres
Putstraat 90, Sittard
Familie
zoon van Salli Hertz en Bertha Seligmann; broer van Louis en Jacob Jacques Hertz
Achtergrond
Vader Salli Hertz, geboortig van Beek maar al sinds 1890 te Sittard gevestigd, was paardenkoopman en later winkelier. Daarnaast was hij vanaf 1908 sjammes (koster) van de Sittardse synagoge. Hij trouwde in 1903 met Bertha Seligmann uit Neuss. In 1906 woonden ze enige tijd in Neuss, waar Siegfrieds oudere broer Louis werd geboren. Ze keerden terug naar Sittard en woonden nu op de Rijksweg en de Bergerweg, om zich uiteindelijk in de Putstraat te vestigen. Na Louis kwam in 1908 zusje Gerta, die maar vier maanden oud werd. Het duurde tot 1915 eer Bertha zoon Siegfried (Frits) ter wereld bracht, in 1919 gevolgd door de derde zoon Jacob (Sjaak). Vanaf 1916 had het gezin enige tijd dienstbodes in huis. Grootvader Abraham Hertz, weduwnaar, had tot 1911 bij hen gewoond en vertrok toen naar Erkelenz waar hij bij zijn zoon Max introk, en overleed daar in 1926.
De drie zoons groeiden op in de Putstraat. Louis werd winkelbediende, Frits kleermaker en Sjaak verzekeringsagent. Toen de oorlog uitbrak waren alledrie nog vrijgezel. Opmerkelijk is dat Frits op 14 mei 1940, vier dagen na de Duitse inval, overging op het rooms-katholieke geloof; de datum is aangetekend op zijn persoonskaart. Liet hij zich plotsklaps dopen uit paniek, of was hij al langer bezig met katholiek worden? Het zal voor zijn vader, de sjammes, zeker een zware dobber zijn geweest. Dat gold waarschijnlijk eveneens voor het huwelijk van de jongste broer Sjaak, die in juni 1941 met een niet-joodse vrouw trouwde. Sjaak verliet daarop het ouderlijk huis voor enige tijd; Louis en Frits bleven thuis wonen. Als laatste beroep staat bij Frits vermeld losarbeider; de Duitse restricties hadden hem waarschijnlijk het werken als kleermaker onmogelijk gemaakt.
Eind 1941 trok Gudula Rozette Hartog uit Dordrecht bij de familie Hertz in, waarschijnlijk om er als huishoudster te werken. Ze werd echter binnen enkele maanden door Louis ten huwelijk gevraagd, en hun verloving zal de reden zijn geweest dat Gudula tijdelijk het huis weer verliet en op de Limbrichterstraat ging wonen. Siegfried maakte de trouwerij niet meer mee. De Nederlandse bisschoppen lieten op 26 juli in alle kerken een herderlijk schrijven voorlezen, waarin stelling werd genomen tegen de jodenvervolging en deportaties, die in het noorden des lands al in alle hevigheid waren begonnen. Als represaille lieten de Duitsers in de ochtend van 2 augustus alle katholiek gedoopte joden oppakken en naar Westerbork afvoeren. In Limburg was dit de eerste grote razzia, waarvan ook Siegfried het slachtoffer werd. Gemengd gehuwde joden werden na enkele dagen weer vrijgelaten, maar de ongehuwden hadden niet een dergelijke ‘bescherming’, en Frits werd op 7 augustus naar Auschwitz gedeporteerd en daar een week later vermoord. Waarschijnlijk bleef de familie in het ongewisse over zijn lot.
De trouwerij op 5 augustus werd desondanks doorgezet, maar van feestvreugde zal nauwelijks sprake zijn geweest. Broer Louis en zijn vrouw Gudula werden bij de razzia in november 1942 opgepakt. Ouders Salli en Bertha werden in april 1943 naar Vught en van daaruit naar Westerbork vervoerd, en twee maanden later in Sobibor vergast. Ondanks zijn gemengde huwelijk werd ook Sjaak opgepakt, en in november 1943 naar Auschwitz gedeporteerd. Sjaaks vrouw en dochtertje overleefden als enigen de oorlog, en vertrokken in 1946 naar Amsterdam.
Link
Literatuur
-
Motief vervolging
joodse afkomst