Naam
Else Jeannette Lichtenstein-Kaufmann
Bouwtekeningen uit 1930 en 1936 van het pand in Einighausen: links aan de straat de slagerij, daarachter de woonkamer en achter de gang met trap de keuken, met ernaast een bergplaats en schuur. Rechts (achter Heistraat 42) Alfreds werkplaats met een elektromotor. Op de tweede verdieping waren twee slaapkamers en boven de keuken en bergplaats een zolder.
Heistraat 44 in juni 2018 (bron: Google Streetview).
Geboren
10 december 1917 te Waldenrath (D)
Gedeporteerd
9 april 1943 naar Vught, via Westerbork op 8 juni naar Sobibor
Vermoord
11 juni 1943 te Sobibor
Adres
Heistraat 79 (nu 44), Einighausen
Familie
dochter van Hermann en Sofie Kaufmann-Levi; zus van Renate en Gerta Kaufmann en schoonzus van Max Baum; echtgenote van Alfred Lichtenstein; moeder van Helja Lichtenstein.
Achtergrond
De joodse koopman Abraham Kaufmann uit Gustorf (thans Stadt Grevenbroich) trouwde in 1841 met Jenna Lichtenstein uit Waldenrath (bij Heinsberg). Zoon Lion Kaufmann trouwde in 1867 met Elisabeth Lichtenstein, een nicht van zijn moeder. De Lichtensteins uit Waldenrath vormden een uitgebreide familie waarmee de familie Kaufmann nu nauw was verweven.
Zoon Hermann Kaufmann (een achterneef van Sophie Baum-Lichtenstein te Doenrade) trouwde met Sofie Levi en kreeg met haar drie dochters: in 1915 de tweeling Gerta en Renate en in 1917 Else Jeannette. Het gezin ging later in Rheydt wonen (nu gemeente Mönchengladbach).
Else verloofde zich met wederom een Lichtenstein: haar achterneef Alfred Lichtenstein uit haar geboortedorp, die zich in 1936 als slager te Einighausen had gevestigd. Ze trouwden op 7 oktober 1938 in het gemeentehuis van Limbricht, met schriftelijke toestemming van hun ouders. Else werd op 25 oktober bij hem ingeschreven, komende uit Rheydt. Het is waarschijnlijk dat het kerkelijk huwelijk en de bruiloft in Rheydt plaatsvonden of anders in hun geboorteplaats Waldenrath. In beide plaatsen is de synagoge kort daarna tijdens de Kristallnacht van 9 op 10 november 1938 in brand gestoken en compleet verwoest.
Zus Renate Kaufmann werd in juli 1939 vanuit Rheydt naar Amsterdam overgeschreven, waar ze als dienstbode werkzaam was. Vanaf 12 oktober 1940 stond zij ingeschreven bij Else en Alfred op de Heistraat.
Op 22 januari 1941 werd te Einighausen het dochtertje van Alfred en Else geboren, Helja Lichtenstein, die conform de nazi-wetten als tweede voornaam 'Sara' kreeg. Alfred en zijn schoonvader kregen formeel 'Israel' als extra voornaam bijgeschreven en Else, haar zussen en moeder ook 'Sara'; Else zelfs in plaats van haar tweede voornaam Jeannette.
Herman en Sofie Kaufmann-Levi en dochter Gerta kwamen op 14 maart 1941 uit Rheydt ook naar Einighausen. Zo was de familie met zeven personen verenigd op één adres, maar niet voor lang. Gerta trouwde te Limbricht op 23 april 1941 met Max Baum die op de Bloemenmarkt in Lindenheuvel woonde, en trok op 5 mei 1941 bij haar nieuwe echtgenoot in. Renate keerde op 7 augustus 1941 terug naar Amsterdam.
Renate Kaufmann werd in Amsterdam als eerste opgepakt en op 15 juli 1942 met de eerste trein van Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. Ergens in september van dat jaar moet ze zijn omgekomen. Alfred, Else, Helja en de ouders van Else werden op 9 april 1943 naar kamp Vught gebracht. Op 8 mei werden Else's ouders naar Westerbork overgebracht en tien dagen later naar vernietigingskamp Sobibor waar ze bij aankomst op 21 mei werden vergast. Else en Helja gingen op 7 juni met het zogeheten kindertransport naar Westerbork en meteen verder naar Sobibor, waar ze op 11 juni 1943 werden vergast. Alfred Lichtenstein werd op 2 juli 1943 naar Westerbork overgebracht en op 13 juli naar Sobibor gedeporteerd en eveneens vergast.
Zus Gerta overleefde Auschwitz en kwam terug in Geleen bij de overlevenden van de familie Baum, maar haar man keerde niet terug. Zij verhuisde een paar jaar later naar Amsterdam waar ze in 1970 hertrouwde en in 1979 overleed.
Het pand op de Heistraat werd in 1948 door Joseph Peerbooms overgenomen die een bakoven liet bouwen en er een bakkerij van maakte.
Link
Literatuur
-
Motief vervolging
joodse afkomst